Waanzinnig! Asielzoekers verhuren hun voorrangswoning illegaal door voor zo veel geld: ‘Dit is absoluut krankzinnig’
Uit een onthullend undercoveronderzoek van het AD blijkt dat sommige statushouders in Nederland hun met urgentie verkregen sociale huurwoning illegaal onderverhuren aan derden. Via onder andere Arabischtalige Facebook-groepen worden kamers en studio’s te huur aangeboden voor bedragen tot wel 1500 euro per maand. De praktijk zorgt voor groeiende woede bij woningcorporaties, reguliere woningzoekenden en beleidsmakers.
Illegale verhuur levert honderden euro’s op
De onderzoeksjournalisten ontdekten dat statushouders soms honderden euro’s winst per maand maken door sociale huurwoningen door te verhuren. Zo bleek een Syrische man een studio in hartje Amsterdam, die hij voor 700 euro huurt van woningcorporatie Ymere, door te verhuren voor het dubbele bedrag. De man woont daar zelf niet, maar verblijft bij zijn vrouw, die ook via een urgentieverklaring een woning kreeg. Het stel beschikt daardoor over twee sociale huurwoningen, waarvan één wordt gebruikt als inkomstenbron.
Urgentieverklaring als verdienmodel
De woningen die worden doorverhuurd zijn toegewezen via een urgentieverklaring, een regeling die bedoeld is om statushouders snel een veilige plek te geven in de samenleving. Ze krijgen hiermee voorrang op gewone woningzoekenden die soms al jaren wachten op een woning. Het misbruik van deze regeling komt hard aan, juist omdat het principe van urgentie is gebaseerd op kwetsbaarheid en noodzaak.
Facebook als marktplaats voor woonfraude
Veel van de onderhuur wordt geregeld via Arabischtalige Facebook-groepen. Hier worden studio’s, appartementen en kamers aangeboden voor hoge bedragen. In Maassluis biedt een andere statushouder bijvoorbeeld een kamer aan voor 500 euro, terwijl hij in zijn eentje een woning met drie slaapkamers bewoont. Volgens het AD gaat het om een netwerk van misbruik dat zich onder andere uitstrekt tot Rotterdam, Capelle aan den IJssel en Amsterdam.
Corporaties bevestigen omvang van het probleem
Verschillende woningcorporaties, waaronder Ymere, Havensteder en Maasdelta, bevestigen dat ze regelmatig te maken krijgen met woonfraude. Volgens Havensteder speelt dit in Rotterdam in zeker tien procent van hun sociale huurwoningen. Vooral schrijnend, aldus de corporatie, is dat juist statushouders – die door de regeling eerder dan anderen geholpen worden – zich hieraan schuldig maken.
Roep om strenge controle en handhaving
De ernst van het probleem heeft geleid tot groeiende verontwaardiging onder woningcorporaties en lokale overheden. Zij pleiten voor strengere controles, betere informatie-uitwisseling tussen instanties en verscherpte handhaving. Volgens hen worden nu kostbare huurwoningen onttrokken aan het systeem, wat ten koste gaat van mensen die al jaren op een wachtlijst staan.
Vertrouwen in het systeem brokkelt af
De illegale praktijken ondermijnen niet alleen het woningaanbod, maar ook het vertrouwen in het systeem. Veel woningzoekenden voelen zich gepasseerd en vragen zich af waarom voorrang wordt gegeven aan groepen waarbij vervolgens blijkt dat er misbruik wordt gemaakt van dat privilege. De maatschappelijke kritiek op het voorrangsbeleid groeit zichtbaar.
Politieke druk neemt toe
Ook in de politiek klinkt de roep om herziening van het beleid. Er wordt gesproken over het opnieuw evalueren van de voorrangsregels, het aanscherpen van controles na toewijzing van woningen en het sneller kunnen ontzetten van huurders die zich schuldig maken aan woonfraude.
Serieuze gevolgen voor kwetsbaren én woningzoekenden
De situatie laat zien hoe kwetsbare regelingen door een kleine groep misbruikt kunnen worden, met gevolgen voor de gehele woningmarkt. Voor de vele mensen die oprecht afhankelijk zijn van een urgentieverklaring – zoals vluchtelingen in echte nood of slachtoffers van huiselijk geweld – dreigt door dit misbruik het wantrouwen en de weerstand verder toe te nemen. Ondertussen groeit de druk op gemeenten, corporaties en de landelijke politiek om in te grijpen.
